Wydatki, koszty i opłaty związane z założeniem fundacji
Po kolei omówimy najważniejsze sprawy związane z kosztami założenia fundacji.
1. Fundusz założycielski fundacji
Jednym z podstawowych kosztów jest konieczność wniesienia funduszu założycielskiego. Zgodnie z ideą fundacji, fundator przekazuje pewną kwotę lub aktywa rzeczowe na realizację celów statutowych. Fundusz założycielski stanowi fundament działania organizacji i jest niezbędny do jej rejestracji. Jest on także dowodem wiarygodności fundacji i gwarancją, że organizacja ma środki na rozpoczęcie swojej działalności.
Forma funduszu
Fundusz założycielski może przyjąć różne formy. Najczęściej jest to gotówka, ale mogą to być również aktywa rzeczowe, takie jak sprzęt komputerowy, samochód, nieruchomość lub inne wartościowe przedmioty, które mogą służyć realizacji celów statutowych.
Minimalna kwota
Choć prawo nie określa minimalnej kwoty funduszu założycielskiego, w praktyce rzadko spotyka się fundacje z funduszem niższym niż 500 zł. – 1 tys. zł. Jest to kwota wystarczająca na pokrycie pierwszych kosztów operacyjnych fundacji, takich jak opłaty administracyjne, księgowe i drobne wydatki.
Fundusz założycielski na działalność gospodarczą
Jeśli fundacja zamierza prowadzić działalność gospodarczą, minimalna kwota funduszu założycielskiego wynosi co najmniej 2000 zł. Z tej kwoty 1000 zł musi być przeznaczone na działalność gospodarczą, a co najmniej drugie tyle na działalność statutową. Wymóg ten wynika z dodatkowego charakteru działalności gospodarczej, która nie może przeważać nad celami statutowymi fundacji.
Łączny fundusz założycielski
Fundacja, która planuje zarówno działalność społeczną, jak i gospodarczą, musi więc wnieść co najmniej 2000 zł (1000 zł na działalność gospodarczą i 1000 zł na działalność statutową).
W praktyce jednak warto rozważyć wyższy fundusz założycielski, aby zabezpieczyć płynność finansową na początkowym etapie działalności.
Fundusz założycielski a podatek dochodowy od osób prawnych
Dodatkowo warto pamiętać, że fundusz założycielski nie stanowi przychodu fundacji i w związku z tym fundacja nie zapłaci od niego podatku dochodowego od osób prawnych. Jeśli więc np. spółka zakłada fundację i przekaże na jej rzecz majątek rzeczowy o wartości 100 tys. zł. w ramach funduszu założycielskiego, to fundacja nie będzie musiała płacić z tego tytułu podatku.
Art. 12 ust. 4. Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych
„Do przychodów nie zalicza się:
4) przychodów otrzymanych na utworzenie (…) funduszu założycielskiego, (…).”
2. Koszty notarialne
Fundacja rozpoczyna swoje istnienie od sporządzenia statutu oraz aktu założycielskiego u notariusza. W praktyce koszty notarialne będą zależeć od wysokości funduszu założycielskiego, a dodatkową mogą się różnić w zależności od kancelarii, regionu i zakresu usług. Warto porównać oferty kilku kancelarii, aby zminimalizować wydatki.
Koszt notarialny
Opłata za poświadczenie aktu fundacyjnego i statutu zależy od stawek kancelarii notarialnej. Średni koszt sporządzenia aktu notarialnego wraz z wydaniem odpowiednich kopii to około 300–600 zł, w zależności od regionu Polski. W praktyce w dużych miastach koszty mogą być wyższe, dlatego warto wcześniej zorientować się w cenach.
Polecamy w tym temacie ten wpis na naszym blogu. Okazuje się bowiem, że niektórzy płacą za sam akt notarialny 160 zł., a inni 650 zł. Warto więc znaleźć się w tej pierwszej grupie osób 🙂
Przygotowanie dokumentów
Jeśli fundator samodzielnie przygotuje dokumenty, ponosi jedynie opłatę notarialną. W przypadku korzystania z pomocy prawnika lub doradcy, należy doliczyć koszty związane z przygotowaniem statutu i innych dokumentów, które mogą wynosić od 500 do 2000 zł. Profesjonalne wsparcie może jednak zaoszczędzić czas i zminimalizować ryzyko błędów formalnych.
Skorzystaj z naszego doradztwa lub zleć nam całość spraw związanych z założeniem fundacji.
3. Uchwały i dokumentacja
Po wizycie u notariusza konieczne jest podjęcie uchwał związanych z założeniem fundacji i powołaniem jej władz. To formalność, która wymaga przygotowania odpowiedniej dokumentacji.
Koszt przygotowania uchwał
Jeśli fundator przygotuje dokumenty samodzielnie, kosztów brak. Jeżeli jednak zdecyduje się na skorzystanie z usług specjalisty, koszty mogą wynosić od 200 do 1000 zł, w zależności od zakresu pomocy. Warto także sprawdzić dostępne wzory dokumentów online, które mogą znacząco obniżyć koszty. Bezwzględnie jednak warto je zweryfikować i nie ufać wszystkiemu, co znajdzie się w sieci.
4. Koszt rejestracji fundacji w sądzie
Każda fundacja musi zostać zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS). To formalność, która wiąże się z konkretnymi opłatami sądowymi.
Opłaty za rejestrację:
- 250 zł – opłata za wpis do KRS dla fundacji, która nie prowadzi działalności gospodarczej.
- 600 zł – opłata dla fundacji prowadzącej działalność gospodarczą (500 zł za wpis do rejestru przedsiębiorców + 100 zł za ogłoszenie wpisu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym).
Koszty dodatkowe: W przypadku zlecenia rejestracji fundacji prawnikowi lub doradcy, koszt takiej usługi wynosi zazwyczaj od kilkuset do 3000 zł, w zależności od skomplikowania sprawy. Przy bardziej złożonych strukturach organizacyjnych koszty mogą być wyższe, dlatego warto wcześniej skonsultować się z doradcą.
Warto jeszcze wspomnieć, że na podstawie art. 104 ust. 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych organizacjom społecznym (a więc również fundacjom), których zadanie nie polega na prowadzeniu działalności gospodarczej, sąd może przyznać zwolnienie od kosztów sądowych w ich własnych sprawach prowadzonych w związku z działalnością:
- społeczną,
- oświatową,
- naukową,
- kulturalną,
- sportową,
- dobroczynną i samopomocową,
- w zakresie ochrony konsumenta, ochrony środowiska i opieki społecznej.
Podejmując decyzję o zwolnieniu sąd bierze pod uwagę cele działalności organizacji i możliwości oraz potrzeby realizacji tych celów na drodze postępowania cywilnego.
Jeśli fundacja będzie prowadziła działalność gospodarczą, to w zasadzie uniemożliwia to skorzystanie z tego zwolnienia.
5. Formalności po rejestracji
Po wpisie do KRS konieczne jest dopełnienie kilku formalności, które również mogą wiązać się z kosztami.
Zgłoszenie do CRBR
Fundacja musi zostać zgłoszona do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR). Wypełnienie wniosku jest bezpłatne, o ile fundator zrobi to samodzielnie. W przypadku skorzystania z usług profesjonalisty, koszt wynosi około 200–500 zł.
Rejestracja w Urzędzie Skarbowym
Fundacja musi złożyć w urzędzie skarbowym wniosek NIP-8. Sama rejestracja jest bezpłatna, ale w przypadku zlecenia tego zadania księgowej lub doradcy koszt wynosi od 200 do 1000 zł. Czasami też zadanie takie wykona księgowa w ramach obsługi księgowej.
Warto tutaj przypilnować odpowiednich terminów. NIP-8 musi być złożony w ciągu 21 dni od rejestracji w KRS lub szybciej, jeśli będziemy wcześniej zatrudniać pracowników (NIP-8 jest jednocześnie zgłoszeniem płatnika składek do ZUS, więc musi być dokonany w taki sposób, by być w stanie potem zgłosić pracownika do ubezpieczeń społecznych w ciągu 7 dni od zatrudnienia).
W jaki sposób podejść do kosztów założenia fundacji?
Niektóre koszty i wydatki są nieuniknione (opłata notarialna, koszty wpisu w KRS, funduszu założycielski). Z innych możemy zrezygnować, decydując się na samodzielne prowadzenie procesu.
W takiej sytuacji warto jednak skorzystać ze sprawdzonego źródła wiedzy. Dobrym rozwiązaniem jest kurs online „Fundacja bez tajemnic”.
Jeśli z kolei cenisz swój czas i chcesz zlecić specjalistom poprowadzenie całego procesu, to zapraszamy do kontaktu. Szczegóły naszej oferty w tym zakresie znajdziesz tutaj.
Koszty prowadzenia fundacji
Koszty prowadzenia fundacji zależą od jej zakresu działalności, liczby pracowników, wynajmowanych pomieszczeń i realizowanych projektów. Do stałych kosztów należą niżej wymienione pozycje.
Księgowość – koszty prowadzenia w przypadku fundacji
Fundacja może prowadzić uproszczoną ewidencję przychodów i kosztów, o ile nie prowadzi działalności gospodarczej (jest to kluczowy warunek). Koszt takiej ewidencji to około 200 zł miesięcznie przy maksymalnie 30 wpisach (takie oferty bez trudu znajdziesz w Internecie).
W przypadku pełnej księgowości koszt usług księgowych wynosi od 300 do 1000 zł miesięcznie, w zależności od liczby dokumentów i zakresu usług.
Wynajem biura
Jeśli fundacja decyduje się na wynajem biura, koszt zależy od lokalizacji i wielkości pomieszczenia. Średnia cena wynajmu biura to kilkaset złotych – 3 000 zł miesięcznie. Warto rozważyć opcję pracy zdalnej lub wynajmu przestrzeni coworkingowej, co może obniżyć koszty.
Warto też wspomnieć, że w kontekście siedziby można czasami zarejestrować fundację za darmo w inkubatorach organizacji pozarządowych, które działają w większych miastach.
Koszty administracyjne
Do codziennych kosztów należą opłaty za internet, telefon, materiały biurowe i media. Miesięczne koszty administracyjne mogą wynosić średnio od 100 do 1500 zł.
Ubezpieczenie
Fundacja może również zdecydować się na ubezpieczenie swojej działalności. Koszt polisy OC to około 500–1500 zł rocznie. Jest to szczególnie istotne w przypadku organizowania wydarzeń lub prowadzenia działalności z udziałem wolontariuszy.
Koszty promocji i fundraisingu
Aby fundacja mogła skutecznie realizować swoje cele, często inwestuje w promocję i działania fundraisingowe. Koszty te mogą obejmować następujące pozycje:
- strona internetowa – koszt stworzenia strony internetowej fundacji to około 2 000 – 5 000 zł, w zależności od zaawansowania projektu,
- materiały promocyjne – druk ulotek, plakatów czy gadżetów reklamowych to wydatek rzędu 500 – 3 000 zł rocznie,
- kampanie marketingowe – reklamy w mediach społecznościowych, Google Ads czy inne formy promocji mogą kosztować od 500 do kilku tysięcy złotych miesięcznie; warto rozważyć kampanie prowadzone we współpracy z wolontariuszami lub agencjami oferującymi usługi pro bono; ciekawą opcją może być też skorzystanie z Google Ad Grants.
Wnioski i oszczędności
Założenie fundacji wiąże się z pewnymi kosztami, ale wiele z nich można ograniczyć dzięki samodzielnemu przygotowaniu dokumentów, prowadzeniu księgowości we własnym zakresie lub korzystaniu z usług pro bono. Trudno jednak zakładać, że wszyscy będą dla nas pracować za darmo, bo mamy fajny pomysł i ważne cele.
Dobrze zaplanowany budżet pozwala uniknąć niepotrzebnych wydatków i skupić się na realizacji celów statutowych. Co więcej, fundacja może korzystać z różnych źródeł finansowania, takich jak dotacje, darowizny, zbiórki publiczne czy działalność gospodarcza. Dzięki temu inwestycja w założenie fundacji może szybko się zwrócić, zwłaszcza gdy organizacja skutecznie realizuje projekty i pozyskuje partnerów biznesowych. Przykładem może być działalność gospodarcza fundacji w postaci prowadzenia szkoleń, sprzedaży produktów czy organizacji wydarzeń.
Ostateczny koszt założenia i prowadzenia fundacji zależy od skali działalności, decyzji fundatora i modelu operacyjnego organizacji. Dlatego warto dokładnie przeanalizować potrzeby fundacji i odpowiednio zaplanować budżet, aby organizacja mogła działać efektywnie i skutecznie wspierać społeczność.
Dobrze zarządzana fundacja nie tylko realizuje swoją misję, ale także buduje pozytywny wizerunek, przyciąga darczyńców i staje się ważnym elementem ekosystemu społecznego i gospodarczego.
